Perceptie, jouw waarheid!?

Tijdens een kennismakingsgesprek voor een coachtraject viel heel vaak het woord ‘perceptie’.

Het bleef nazinderen en dan voel ik de behoefte om er iets over te schrijven. Over perceptie.

Perceptie betekent waarneming. En waarnemen doe je met behulp van al jouw zintuigen: horen, zien, voelen, proeven en ruiken. En ook al probeer je dit zo objectief mogelijk te doen, nog steeds is waarneming subjectief.

Waarnemen en interpreteren

De dingen om ons heen waarnemen en interpreteren we op onze eigen manier. We hebben allemaal ons eigen verhaal, onze eigen kijk op de werkelijkheid. Die wordt gevormd door meningen, overtuigingen, ervaringen over hoe ‘onze’ werkelijkheid is. Ons brein filtert voortdurend prikkels.

Stel, je komt een collega tegen in de gang die geen goeiedag zegt.  En normaal doet die dat wel. Dat roept een gevoel of gedachte op. De één kan denken “die is kwaad op mij”, een ander zegt “ach, het is zijn dag niet. ”

We nemen dus iets waar, dat roept een gedachte of gevoel bij ons op en geven daar een waarde, een betekenis aan. En handelen daar naar.

Ook als twee mensen in gesprek zijn, nemen ze beiden waar, interpreteren ze- en geven er een waarde aan. Beiden vinden we iets van elkaar. We kunnen echter niet alles waarnemen, we zien slechts enkel het gedrag. Gevoelens, overtuigingen, kennis en vaardigheden kunnen zichtbaar worden in ons gedrag door te lachen of je mening te geven. Normen, waarden, belangen, motivatie, ambitie, karakter zijn in eerste instantie niet zichtbaar. We kunnen er naar gissen. We veronderstellen veel, maar checken zelden. Daardoor kan de communicatie verstoord raken.

Wie heeft gelijk?

De hoeveelheden informatie en het aantal invloeden op een dag is enorm. We kunnen onmogelijk alle signalen betekenis geven. Daardoor selecteren we, selectieve aandacht noemt dat. Zolang twee mensen dezelfde kijk op de wereld hebben en op dezelfde manier waarnemen en betekenis geven, is er geen probleem. Dat gebeurt zelden. Iedereen heeft selectieprocessen die onze meningen en vooroordelen in stand houden en niet bepaald het gesprek bevorderen. Er treedt storing in de communicatie op en wat er dan gebeurt is “ we begrijpen elkaar niet”.

We horen en zien dat wat we willen horen en zien.  Elke poging die we doen om de woorden van onze gesprekspartner te begrijpen, is gekleurd. Er kunnen ook andere invloeden bijkomen zoals de context, de situatie waarin we ons bevinden en hoe we kijken naar de relatie.

Wanneer we ons verliezen in onze eigen perceptie, is het moeilijk een brug te maken naar de ander. Terwijl we ‘verbonden zijn’ net zo belangrijk vinden. Hoe zou het zijn om de ander zijn verhaal echt te kunnen horen? In je kracht te blijven én te kunnen luisteren naar elkaars verhaal?

Actief luisteren naar elkaars verhaal

Het proces van actief luisteren vereist een scala aan vaardigheden: observeren en begrijpen van non-verbale communicatie, bewustwording en gebruik van de eigen non-verbale signalen, het gepast gebruiken van stilte, parafraseren en samenvatten, en een zorgvuldig gebruik van vragen.

Soit, waar ik wil mee eindigen : belangrijk voor positieve relaties is dat je inzicht hebt in het feit dat mensen gebeurtenissen verschillend interpreteren, er verschillende conclusies aan verbinden, er verschillend op reageren en zich verschillend gedragen.

Dat besef brengt meer begrip en waardering voor de ander. Het zorgt ervoor dat je in je communicatie en interacties meer rekening gaat houden met de unieke kijk van de ander.

Mogen bijdragen aan het samenbrengen van verhalen geeft me veel energie. Omdat elke perceptie, elk verhaal er werkelijk toe doet!

Fijne dag,

Lili

 

 

Klaar  voor de volgende stap?